به موجب ماده 1082 قانون مدنی، از لحظه جاری شدن عقد ازدواج، حقی تحت عنوان مهریه به زن تعلق می گیرد که می تواند هرگونه تصرفی در آن داشته باشد. بنابراین می توان گفت که مهریه تعیین شده در زمان عقد جزء اموال زن می باشد.
مرد موظف است که در زمان عقد و یا هر زمان که همسرش مهریه خود را مطالبه کند، بدهی خود را بپردازد. مهریه براساس نوع و شرایط پرداخت انواع مختلفی دارد. رایج ترین نوع مهریه در کشور ما، تعیین سکه، طلا،ملک، وجه نقد و … به صورت عندالمطالبه می باشد.
مطالبه مهریه به نرخ روز زمانی مطرح می شود که مهریه به صورت وجه نقد رایج مملکت تعیین شده باشد(این قانون شامل وجه نقد به صورت ارز خارجی نمی شود). چراکه مهریه هایی همچون سکه، طلا و ملک در طی زمان ارزش خود را حفظ می کنند.اما بدیهی است که گذر زمان سبب از بین رفتن ارزش واقعی مهریه های ریالی می باشد.
فرمول محاسبه مهریه به نرخ روز چیست؟
قوه قضاییه برای محاسبه مهریه به نرخ روز فرمول زیر را تعیین کرده است:
مبلغ مهریه مندرج در عقدنامه × (عدد شاخص سال قبل از مطالبه مهریه ÷عدد شاخص سال برقراری عقد)
طبق این فرمول با تقسیم عدد شاخص سال قبل از مطالبه مهریه بر شاخص سال عقد، میزان تغییر ارزش پول در طی سال ها گذشته شده از زمان عقد مشخص می شود و در نهایت با ضرب حاصل تقسیم در مبلغ مهریه مشخص شده در عقدنامه می توان ارزش روز مهریه را به دست آورد.
لازم به ذکر این نکته است که شاخص قیمت سالانه عددی است که در پایان هرسال براساس میانگین شاخص های ماهانه توسط بانک مرکزی و اداره کل آمار اعلام می شود.
مبنای محاسبات قوه قضاییه شاخص اعلام شده توسط بانک مرکزی می باشد. از آنجایی که تا پایان یک سال به عدد شاخص آن سال دسترسی نداریم، برای محاسبه نرخ روز مهریه آخرین عدد شاخص موجود را در نظر می گیرند.
برای محاسبه مهریه به صورت آنلاین کلیک کنید.
نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز بعد از فوت مرد چگونه است؟
همانطور که در ابتدا گفتیم، مهریه جزء اموال زن می باشد و پس از فوت همسرش نیز می تواند آن را از ماترکه مرد مطالبه کند. در این شرایط ابتدا باید مهریه زن پرداخت شود و سپس باقی مانده اموال بین ورثه تقسیم شود.
اما در صورتیکه اموال مرد برای پرداخت مهریه همسرش کافی نباشد، ورثه ملزم به پرداخت باقی مهریه از اموال خودشان نیستند.
برای محاسبه مهریه های ریالی به نرخ روز بعد از فوت شوهر، از همان فرمول گفته شده استفاده می شود. با این تفاوت که در این شرایط شاخص سال فوت مرد ملاک محاسبه می باشد.
یعنی اگر مردی در سال 1389 فوت کرده باشد، فرقی ندارد همسرش در سال 1389 مهریه خود را مطالبه کند یا سال 1395 یا 1402، در همه این حالات شاخص سال 1389 در صورت کسر قرار می گیرد.
