آموزش مسواک زدن کودک و لزوم رعایت بهداشت دهان و دندان در کودکان…
همه‌ی ما با فوائد مسواک زدن آشنایی داریم و می‌دانیم این فرچه‌ی کوچک و دوست‌داشتنی، چه نقش مهمی در سلامت دهان و دندان ایفا می‌کند. اما با وجود آگاهی نسبت به فوائد مسواک زدن، برخی از ما آن را به دلایل مختلف به تاخیر می‌اندازیم و نسبت به مسواک زدن مداوم و با برنامه، کم‌توجهی می‌کنیم. برای اینکه مسواک زدن تبدیل به برنامه‌ای منظم باشد، باید از دوران کودکی، مسواک زدن را جزو برنامه روزانه کودک خود قرار دهیم. در این محتوا از وب‌سایت پروماگ قصد داریم شما را با روش‌های موثر در آموزش مسواک زدن کودک آشنا کنیم. امیدواریم ما را تا انتهای این مقاله همراهی کنید.
دندان شیری ، مهم‌تر از آنچه فکرش را می‌کنید:
این اشتباه در بسیاری از والدین وجود دارد که تصور می‌کنند به دلیل اینکه دندان‌های شیری عمری کوتاه دارند و در اصلاح می‌افتند، بهداشت و مراقبت از آن‌ها چندان مهم نیست و آموزش مسواک زدن کودک را به بعد از رویش دندان‌های دائمی و اصلی موکول می‌کنند.
اگر چه دندان شیری ، دندان‌هایی موقتی هستند و بعد از شش سالگی تا سن سیزده سالگی توسط دندان دائمی جایگزین می‌شوند، اما سلامت آن‌ها، نقش موثری در رویش و سلامت دندان دائمی دارد. علاوه بر آن وجود دندان خراب و پوسیده، هر چند که شیری و موقتی باشد، ممکن است سلامتی کودک شما را به خطر بیندازد و او را با مشکلات گوارشی ناشی از نجویدن غذا مواجه سازد.
حفظ و نگهداری دندان‌های شیری سالم، تا زمانی که عمر مفید دارند و در زمان مناسب خودشان لق شوند، باعث خواهد شد فضای کافی برای رویش و رشد دندان‌های دائمی ایجاد شود تا از بهم‌ریختگی و رشد دندان‌های دائمی در جای نامناسب جلوگیری نماید.
وجود دندان شیری سالم، علاوه بر اینکه در زیبایی دهان کودک تاثیرگذار است، نقش مهمی نیز در تکلم کودک ایفا می‌کند. مساله‌ی مهم دیگری که بر لزوم آموزش مسواک زدن کودک تاکید می‌کند، نهادینه کردن این رفتار در کودک است. مسواک زدن مانند هر رفتار دیگری، باید از اولین سال‌های تولد کودک در او نهادینه شود و کودک از فوائد آن آگاه شود.
عدم توجه کافی به موارد یاد شده و این تصور اشتباه که دندان شیری ، کم‌ارزش و موقتی است، باعث شده والدین کمتر به سلامت دهان و دندان کودک خود توجه کنند و به همین دلیل است که بیش از نیمی از کودکان که به مهدکودک و مدرسه پا می‌گذارند دچار پوسیدگی دندان هستند.
مراقبت دهان و دندان کودک را از چه سنی شروع کنیم؟
مراقبت و بهداشت دهان و دندان کودک ، باید با رویش اولین دندان شیری آغاز شود. زمانی که کودک شما به سن شش ماهگی رسید، او را نزد دندانپزشک متخصص کودکان ببرید و آموزش مسواک زدن کودک را در دستور کارتان قرار دهید.
انتخاب مسواک مناسب با سن کودک:
با رویش اولین دندان، مسواک زدن کودک را آغاز کنید.
برای کودکان زیر یک سال که هنوز به طور کامل دندان ندارند یا دندان آن‌ها کوچک است، از مسواک انگشتی استفاده کنید. این مسواک‌ها دارای پرزهای کوچکی هستند و حتی زمانی که کودک شما دندان در نیاورده است، می‌تواند به تمیز کردن و سفت شدن لثه‌های او کمک کند.
بعد از رویش دندان‌ها و بیشتر شدن تعداد آن‌ها، از مسواک‌های کوچک استفاده کنید. در انتخاب مسواک کودک، حتما به نوشته و اطلاعات روی جعبه مسواک دقت کنید و مراقب باشید مسواک مورد نظرتان، حتما متناسب با سن کودک باشد. به عنوان مثال برای کودکان زیر دو سال، حتما باید از مسواک مخصوص زیر دو سال استفاده کنید. بعد از دو سالگی کودک، از مسواک مخصوص کودکان زیر شش سال استفاده کنید.
مسواکی که برای کودک خود انتخاب می‌کنید، لازم است از مواد باکیفیت تهیه شده باشد و پرزهای آن نرم باشد. از آنجا که کودکان، ممکن است مسواک را به هر جایی بزنند یا نتوانند به خوبی بهداشت آن را رعایت کنند، حتما در نگهداری و تمیزی مسواک نظارت کنید و به طور هفتگی، مسواک کودک را در آب جوش بجوشانید.
لازم است در بازه‌های زمانی کوتاه مانند یک ماه یا دو ماه، مسواک کودک را عوض کنید و مسواک دیگری برای او تهیه کنید.
در انتخاب خمیر دندان، حتما به دستورالعمل نوشته شده بر روی جعبه‌ی آن دقت کنید و مراقب باشید حتما مناسب سن کودکتان باشد. برخی کودکان به دلیل طعم خوب خمیردندان، ممکن است خمیر دندان را بخورند و قورت دهند، بنابراین لازم است خمیر دندان انتخابی، حتما بدون فلوراید باشد. همانطور که میدانید قورت دادن فلوراید برای سلامتی آن‌ها مضر است.
به عنوان مثال، خمیر دندان کودکان زیر دو سال با کودکان زیر شش سال متفاوت است و بهتر است این نکته را در خرید و انتخاب خمیر دندان مورد توجه قرار دهید.
دندانپزشک متخصص اطفال:
لازم است برای معاینه یا معالجه دندان کودک ، حتما به دندانپزشک متخصص اطفال مراجعه کنید و از معالجه‌ی دندان کودکتان نزد دندان‌پزشکان عمومی خودداری کنید.
دندان پزشکان متخصص اطفال، علاوه بر اینکه روش‌های مدارا با خردسالان را می‌دانند، تجهیزات و مواد مخصوص به دندان کودک را نیز دارند و باعث می‌شوند در آینده کودک شما، از رفتن به مطب دندان پزشکی ، هراس و واهمه نداشته باشد.
مسواک زدن کودک تا چه سنی بر عهده والدین است؟
مسواک زدن کودک تا حدود سن 9 سالگی بر عهده والدین است و بعد از آن تا سن 13 سالگی باید تحت نظارت والدین صورت گیرد و در صورت نیاز، به کودک کمک و یاری رسانده شود.
آموزش مسواک زدن کودک
همانطور که اشاره شد، مسواک زدن به کودک باید از دوران نوزادی شروع شود و همین شروع به موقع، باعث میشود گام مهمی در آموزش مسواک زدن کودک برداشته شود. در ادامه روش‌های پیشنهادی زیر را به کار برید:
- خودتان به طور مرتب مسواک بزنید تا کودکتان، رفتار شما را الگو قرار دهد.
- تشویق کودک، گام مهمی در آموزش مسواک زدن کودک است و باعث میشود کودک، انگیزه کافی برای مسواک زدن داشته باشد.
- لازم است به کودک آموزش دهید که خمیر دندان و کف حاصل از آن را قورت ندهد و حتما با آب بشوید.
- شعرهای مرتبط با بهداشت دهان و دندان و مسواک زدن را برای کودک بخوانید.
- مسواک زدن خانوادگی را در دستور کار خود قرار دهید و سعی کنید در این هنگام با کودک خود بازی کنید.
- از برنامه‌های آموزشی مانند انیمیشن و کتاب‌های تصویری که در جهت آموزش مسواک زدن کودک تهیه شده است استفاده کنید. کودکان، بسیار تحت تاثیر برنامه‌های کارتونی و تصاویر قرار می‌گیرند و این مساله باعث خواهد شد میل و رغبت بیشتری به مسواک زدن داشته باشند.
- در ارتباط با فوائد مسواک زدن و دوستی با دکتر دندانپزشک، برای کودک خود قصه تعریف کنید.
- یک مسواک بدون استفاده به کودک بدهید که او دندان‌های اسباب‌بازی‌هایش را با آن مسواک بزند و بازی کند.
- در انتخاب مسواک و خمیر دندان برای کودک، او را دخالت دهید و اجازه دهید خودش رنگ مسواک و طعم خمیر دندانش را انتخاب کند.
- اگر چه لازم است هر شب و بعد از هر وعده غذای شیرین برای کودکتان مسواک بزنید، اما هرگز به زور برای کودک مسواک نزنید، زیرا این کار ممکن است باعث دلزدگی و نفرت او از مسواک زدن شود.
- در حین آموزش مسواک زدن کودک ، لازم است صرفه‌جویی در مصرف آب را هم مد نظر بگیرید و از یک لیوان برای شست‌وشوی دهان کودک استفاده کنید.
نکته‌های مفید در رابطه با بهداشت دهان کودک :
- همانطور که میدانید، کشیدن نخ دندان، از بخش‌های مهم بهداشت دهان و دندان است و لازم است از استفاده نخ دندان غافل نشوید.
- استفاده از دهان شویه مناسب سن کودک، بخش دیگری از بهداشت دهان و دندان است که می‌تواند به سلامت دندان و بهداشت دهان کودک شما کمک کند. از حدود سن شش سالگی به بعد، مصرف دهان شویه را به کودک خود آموزش دهید.
- بسیاری از کودکان به خوردن خوراکی‌های شیرین تمایل دارند و این موضوع اجتناب‌ناپذیر است. تکرار و تداوم مصرف خوراکی های شیرین، در پوسیدگی زایی دندان کودک نقش دارد. سعی کنید از دادن خوراکی‌های حاوی شکر مانند انواع شیرینی، کیک، قند، شکلات و غیره به کودکان تا حد ممکن اجتناب کنید و مصرف این مواد را به یک یا دو وعده در روز، کاهش دهید. تلاش کنید از همان سنین کودکی، ذائقه‌ی کودک را به سمت شکر و مواد شیرین سوق ندهید. بعد از خوردن مواد قندی، برای کودک مسواک بزنید و به او بگویید بعد از خوردن خوراکی‌های شیرین لازم است مسواک بزند.
- مصرف لبنیات و بادام را در برنامه تغذیه‌ای کودک قرار دهید.
- دندان کودک خود را به صورت ماهیانه با چراغ قوه چک کنید و با دیدن کوچک‌ترین لکه‌ای بر روی آن، کودک خود را نزد دندانپزشک متخصص اطفال ببرید.
- به خاطر هزینه‌های دندان پزشکی، ترمیم دندان کودک را پشت گوش نیندازید.
- پوسیدگی دندان مساله‌ای جدی است و ممکن است سلامت دهان و دندان کودک شما را تحت تاثیر قرار دهد.
سخن پایانی:
آموزش مسواک زدن کودک ، بخش مهمی از مسئولیت شما در آموزش و تربیت کودکتان و حفظ سلامتی او محسوب میشود و لازم است با جدیت به آن اهتمام بورزید. اگر چه هزینه‌های ترمیم و مراقبت دندان پزشکی ممکن است زیاد باشد، اما وجود دندان سالم، اینقدر مهم و بااهمیت هست که برای آن هر هزینه‌ای را انجام دهید. با مراقبت به‌موقع و درست در بهداشت دهان و دندان ، می‌توانید هزینه‌های درمان را تا حد چشم‌گیری کاهش دهید.
در پایان از سرکار خانم دکتر سپیده امیری متخصص دندانپزشکی کودکان که در تکمیل اطلاعات این مقاله ما را همراهی کردند، سپاسگزاریم.
سیما گودرزی هستم و امیدوارم این محتوا برایتان سودمند و مفید واقع شده باشد. ازین که همراه همیشگی وب‌سایت پروماگ هستید، خرسندیم.
مقالات مرتبط را در بخش آموزش بخوانید:
- نقاشی کودکان و دنیایی گسترده تر از آنچه در ذهن شما وجود دارد….
- لجبازی در کودکان ؛ راهکار پیشنهادی پروماگ برای مقابله با کودک لجباز….
- آموزش سلام به کودکان ؛ چگونه کودک را برای ورود به اجتماع و تعامل با دیگران آموزش دهیم؟
- آموزش سلام به کودکان ؛ چگونه کودک را برای ورود به اجتماع و تعامل با دیگران آموزش دهیم؟
- خوراندن دارو به کودک ؛ چگونه و با چه روش هایی به کودکان خردسال دارو بدهیم؟
- شعر مسواک برای ترغیب کودکان به مسواک زدن
