استقلال کودک چه فوائدی دارد؟ راهکارهایی برای مستقل شدن بیشتر کودکان ….

یکی از مهم‌ترین گزینه‌هایی که در رشد و تربیت کودک، همچنین موفقیت او در بزرگسالی نقش دارد، استقلال کودک ست. داشتن کودکی مستقل، آروزی هر پدر و مادری ست و طبیعی ست که همه‌ی ما دوست داریم، فرزندانی خوداتکاء و دارای رأی و ایده داشته باشیم که علاوه بر اینکه بتواند روی پای خود بایستد، از شکست‌ها و ناکامی‌ها، باکی نداشته باشد. اما تا چه حد برای رشد و ارتقاء استقلال کودک ، تلاش می‌کنیم؟ شرایط زندگی اجتماعی امروز، باعث شده، والدین علی‌رغم میلی که به استقلال کودک دارند، او را کمتر در معرض مستقل شدن قرار دهند. در ادامه همراه پروماگ باشید:

کودک انسان، از بدو تولد به والدین وابسته است:

کودکی که تازه متولد می‌شود، کاملا به والدین، خصوصا مادر وابسته است و بدون وجود او نمی‌تواند به حیات خود ادامه دهد. روال طبیعی زندگی، کم کم از وابستگی کودک می‌کاهد تا او را برای ورود به دنیای بیرون از خانه آماده سازد و این یک قاعده و قانون طبیعی ست که اگر در آن اختلال ایجاد شود، زندگی کودک را در بزرگسالی تحت شعاع قرار خواهد داد.

استقلال یک نیاز طبیعی در انسان است:

کودک انسان با وجود آنکه در بدو تولد، به طور کامل به والدین وابسته است، اما با گذر ایام میل دارد که استقلال بیشتری داشته باشد و تمایل به عدم وابستگی، در سن بلوغ به اوج خود می‌رسد. اگر کودک خردسالی دارید، حتما توجه کرده‌اید که او با افزایش سن، دوست دارد کارهایی مانند غذا خوردن یا لباس پوشیدن را خودش به تنهایی انجام دهد و این یک میل طبیعی و غریزی در کودک است که او را برای ورود به اجتماع آماده می‌سازد.

استقلال کودک با عزت نفس و اعتماد به نفس او مرتبط است:

طبیعی ست که کودک برای مستقل شدن و استقلال، نیازمند اعتماد به نفس و داشتن احساس خوب به خویش است. هر چه کودک احساس خوبتری به خود و توانایی‌هایش داشته باشد، بهتر می‌تواند برای مستقل شدن گام بردارد. ما به عنوان والدین وظیفه داریم، این میل طبیعی در کودکان‌مان را تقویت کنیم و با تشویق کردن و حمایت، آن‌ها را برای ورود به اجتماع و دنیایی که فراتر از چهاردیوار منزل ماست آماده سازیم.

وظیفه‌ی والدین این است که مطابق این روال و میل طبیعی کودک، او را در راه رسیدن به استقلال کمک کنند و یاری دهند.

راهکارهایی برای تقویت استقلال در کودک

• کودک را تشویق کنید:

زمانی که کودک می‌تواند مهارتی را به درستی انجام دهد، او را تشویق کنید. هر حرکتی که نشان دهنده‌ی استقلال در کودک است را مورد توجه و تشویق قرار دهید. مانند زمانی که کودک شما چهاردست‌وپا رفتن را یاد گرفته است و یا زمانی که می‌تواند خودش به تنهایی بنشیند.

این حرکات جزئی و کوچک که از نظر ما بی‌اهمیت تلقی می‌شود، در ذهن کودک، کاری بزرگ و پرارزش است که نیاز به توجه و تشویق دارد.

• کودکتان را مجبور به کاری نکنید که دوست ندارد:

کودکان باید در حیطه‌ی اختیارات خود، کاملا آزاد باشند. به عنوان مثال، باید آزاد باشند که اجازه دهند، اعضای فامیل یا بستگان، آن‌ها را ببوسند یا در آغوش بگیرند. کودک را مجبور نکنید که با اعضای خانواده‌تان تلفنی حرف بزند! یا در مثالی دیگر، او را مجبور نکنید غذایی که دوست ندارد را بخورد و یا لباسی را که دوست ندارد بپوشد.

• به کودک، حق انتخاب دهید:

دادن حق انتخاب در هر حیطه‌ای که کودک تمایل دارد، می‌تواند با خطراتی برای او همراه باشد. من یک مادرم و خوب می‌دانم که کودکان تمایل دارند بسیاری از کارهایی را که از نظر ما درست نیست یا برای او خطرآفرین است را انجام دهند. برای حل شدن این مساله، لازم است که حق انتخاب را در گزینه‌هایی قرار دهید که هر دو گزینه، از نظر شما مناسب هستند. به عنوان مثال دو لباس که هر دو مناسب فصل هستند را به کودک پیشنهاد دهید که انتخاب کند. یا دو وسیله‌ی بازی که هر دو مناسب سن او هستند را در نظر بگیرید و از کودک بخواهید هر کدام را که دوست دارد انتخاب کند تا برایش بخرید و بسیاری از کارهای دیگر….

• اجازه دهید کودک بر بدن خود احساس مالکیت داشته باشد:

بدن کودک مال خود اوست! برای بوسیدن یا در آغوش گرفتن کودک از او اجازه بگیرید. مدام موهایش را مرتب نکنید و سرولباسش را نتکانید. اجازه دهید کودک بداند که بدن او و چیزهایی که مرتبط با اندام او هستند، در حیطه‌ی اختیارش هستند و دیگران مجاز نیستند که بدون رضایت او کاری را انجام دهند.

علاوه بر این، کودک مالک لوازم شخصی و اسباب‌بازی‌هایش نیز هست. بنابراین بدون اجازه‌ی او، وسایل و اسباب‌بازی‌هایش را به کودکان دیگر ندهید.

• بگذارید فرزندتان خودش کارهای شخصی‌اش را انجام دهد.

بسیاری از کارهایی که ما انجام می‌دهیم، کارهایی نیستند که کودک ما از عهده‌ی انجام آن برنیاید، بلکه این احساس ماست که فکر می‌کنیم او نمی‌تواند! بگذارید کودک با آزمون و خطا، بسیاری از کارها را یاد بگیرد و اگر اشتباهی رخ می‌دهد، خودش آن را درک کند.

طبیعی ست که کودکان بسیاری از کارها را نادرست انجام‌ می‌دهند و نمی‌توانند با سرعت و دقت کافی وظایف‌شان را انجام دهند، اما صبوری به خرج دهید و میزان دخالت خود را در کارهای شخصی کودک کاهش دهید.

• اجازه دهید کودکتان شکست بخورد:

شکست خوردن، بخشی از زندگی ست و کودک باید این مساله را از دوران کودکی‌اش یاد بگیرد. در مقابل وسوسه‌ی دلسوزی و کمک کردن به فرزند دلبندتان مقاومت کنید. بسیاری از شکست‌ها و ناکامی‌ها برای پروسه رشد کودک لازم است و تحمل شکست خودش به معنای پیروزی ست.

• از کودکتان کمک بخواهید:

کودکان خصوصا در سنین خردسالی، خیلی تمایل دارند که نقش بزرگترها را بازی کنند و حتی به آن‌ها کمک برسانند. از کودک خود درخواست کمک کنید.

بسیاری از کارها هستند که کودک می‌تواند انجام دهد اما ما از ترس آسیب رسیدن به فرزندمان، اجازه انجام آن را نمی‌دهیم. به عنوان مثال، یک کودک سه یا چهار ساله، به راحتی و با کمک شما می‌تواند یک ژله خوشمزه درست کند و یا می‌تواند قطعات سیب‌زمینی را خرد کند و در مراحل غذا درست کردن دستیار شما باشد.

این نکته را در نظر داشته باشید: از کودک، کاری را بخواهید که مطمئن هستید او توان انجام آن را دارد.

• در انجام کارهای کودکان دخالت نکنید:

کودکان باید مسئولیت‌پذیری را بیاموزند و آن را درک کنند. انجام بسیاری از وظایف بر عهده‌ی خود کودک است و شما نباید مسئولیت‌هایی که بر او محول شده است را انجام دهید. تکالیف مدرسه، انجام تحقیق درسی، آمادگی برای امتحان، لباس پوشیدن، نظافت شخصی و غیره، همه از مسائلی هستند که کودک باید خودش به تنهایی انجام دهد و به درک کافی رسیده باشد که عدم انجام این وظایف، او را با چه مشکلاتی مواجه خواهد کرد.

سخن پایانی:.

استقلال کودک ، یکی از مهم‌ترین مباحثی ست که در تربیت و پروش کودک نقش اساسی دارد. کودکی که مستقل نباشد در دنیای بی‌رحم امروز، دچار ناکامی خواهد شد و نخواهد توانست زندگی موفقیت‌آمیزی را برای خود و اطرفیانش محیا کند. ما در این مقاله، به چند راهکار ساده که منجر به استقلال کودک می‌شود، اشاره کردیم اما راه‌های زیاد دیگری وجود دارد که شما می‌توانید حس استقلال و اتکاء به خویش را در کودکتان تقویت کنید.

سیما گودرزی هستم و از شما بابت همراهی با این مقاله سپاسگزارم. تیم نگارش پروماگ آرزومند است از مطالعه‌ی این محتوا بهره‌ی کافی را برده باشید.

مقالات مرتبط را در بخش آموزش بخوانید:

بهره‌ی هوشی چیست؟ هوش کودک تحت تاثیر چه عواملی افزایش یا کاهش می یابد؟

قصه گویی برای کودک ؛ آیا با تاثیرات شگفت انگیز قصه گویی آشنایی دارید؟

اولویت بندی کارهای کودکان و پیشنهادات آموزشی پروماگ برای کودکان شما….

کودک آزاری و مصادیق بارز آن چیست؟ چگونه کودکانمان را محافظت کنیم؟

محافظت کودکان از فضای مجازی با راهکار هایی که پروماگ به شما پیشنهاد می دهد…

استقلال کودکان