بعضی از گیاهان داروئی مانند کتان بحث برانگیز هستند، بعضی به مصرف آن اعتقاد دارند و تخم کتان را درمانگر و بعضی دیگر آن را در برخی موارد خطرناک می دانند و از آن می ترسند. در این مقاله از مجله پروماگ قصد داریم همه چیز را در مورد کتان و بذر کتان بیان کنیم تا مضر بودن و یا مفید بودن مصرف آن را تعیین کنیم پس با ما همراه باشید.
نام علمی کتان : Linum Ustatissimum
کتان گیاهیست یک ساله با ریشه های نسبتا عمودی و منشعب همراه با ریشه های کناری، طول ریشه اصلی آن گاهی به یک متر و ریشه های کناری به ۱۵ سانتیمتر میرسد و در مناطق خشک ریشه آن به عمق زیاد خاک فرو میرود. ارتفاع ساقه در کتانهای لیفی به حدود ۶۵ تا ۱۰۰ سانتیمتر و در کتانهای روغنی بین ۳۰ تا ۵۰سانتیمتر است.
در کتانهای روغنی ساقه منشعب شده ولی در کتانهای لیفی ساقه انشعاب ندارد.
- جرم گیری دندان در خانه؟ بله، امکانپذیر است!شهریور 21, 1403
کتان بطور کلی دارای یک ساقه اصلی است، که گلها و میوه و در نتیجه دانه در انتهای ساقه بوجود می آیند. برگهای کتان بدون دمبرگ به رنگ سبز مایل به خاکستری و در طول ساقه به طور متناوب و به حالت افتاده قرار گرفته اند.
تاریخچه کتان و تخم کتان
تخم کتان یکی از قدیمی ترین محصولات زراعی است، که از آغاز تمدن بشر به کشت آن پرداخته است. در زبان لاتین تخم های کتان را flaxseed Linum usitatissimum نامگذاری کرده اند که به معنی “بسیار مفید” است. کتان اولین بار در آمریکا توسط استعمارگران برای تولید نخ لباس معرفی شد و در این صنعت مورد داد و ستد قرار گرفت.
هر بخش از گیاه و میوه کتان بصورت مستقیم و یا پس از فرآوری سازی خرید و فروش می شود. از ساقه کتان برای تولید الیاف با کیفیت و دوام بالا در تولید پارچه و پوشاک استفاده می شود، کتان تا سال های 1990 میلادی عمدتاً برای تولید لباس و کاغذ مورد استفاده قرار می گرفته و از روغن و سایر فرآوردهای آن از جمله بذر کتان در تولید خوراک دام استفاده می کردند.
کاشت و برداشت کتان
آیا تا بحال مزارع کتان و نحوه کاشت و برداشت آن را از نزدیک مشاهده کرده اید ؟
گیاه کتان اصالتاً متعلق به ساحل مدیترانه شرقی تا هندوستان و شرایط اقلیمی مناسب کاشت آن گرم و معتدل است. در حال حاضر کشورهای چین ، امریکا ، هندوستان ، انگلستان ، اکراین ، کانادا و روسیه بزرگترین تولید کنندگان کتان و تخم کتان در جهان هستند. شما می توانید مزارع زیبای پر از گل های بنفش کتان را در استان های خوزستان، آذربایجان غربی و شرقی، اصفهان، کرمان و لرستان تماشا کنید.
گل های بنفش گیاه کتان پس از بارور شدن تبدیل به غلاف های حاوی بذر کتان می شوند. هر غلاف کتان در خود حدود 6 تا 8 عدد تخم کتان جای داده که پس از برداشت از غلاف ها جدا سازی می شوند.
مانند بسیاری از گیاهان داروئی دیگر کتان نیز از قدرت درمانی و شفابخشی بالایی بر خوردار است. که می تواند در کنترل هورمون های زنانه بسیار موثر باشد، البته بعضی از زنان نباید از بذر کتان استفاده کنند که در ادامه مقاله دلایل آن را توضیح خواهیم داد.
چرا گاهی از تخم کتان به عنوان یک ماده غذایی بد و مضر یاد می کنند ؟
متاسفانه بسیاری از وبلاگنویس ها بدون تحقیق خوردن بذرهای کتان را برای زنان مضر اعلام کرده اند و بدبختی کتان این گیاه ارزشمند از اینجا آغاز شد که آنها گفتند کتان حاوی استروژن زیاد است و در صورت مصرف ممکن است سرطان زا باشد و یا سیستم هورمونی زنان را دچار اختلال نماید. آیا این گفته ها در مورد بذر کتان واقعاً حقیقت دارند در ادامه به شما خواهیم گفت که تا چه اندازه این گفته ها صحت دارند.
فقط تنها اینکه چیزی حاوی استروژن است دلیل بر مضر و بد بودن آن نیست، بله محصولات مراغبت از پوست حاوی پارابن و فتالات استروژن هستند که نباید در معرض این گونه از استروژن ها قرار گرفت، این نوع استروژن ها که بعنوان xenoestrogens شناخته شده اند به سرطان مرتبط هستند و می توانند سرطانزا باشند.
بسیاری از وبلاگ نویسان ندانسته وقتی دیده اند که تخم های کتان حاوی استروژن هستند، پس آنها را به استروژن های بد نسبت داده اند و با توجه به مطالب مضر بودن محصولات مراغبت از پوست که حاوی استروژن مصنوعی هستند تخم های کتان را نیز مضر معرفی کرده اند.
بسیار ساده است لازم نیست استروژن حاصل از گیاه را با استروژن های مصنوعی تولید شده از ترکیبات شیمیایی مقایسه کرد. متاسفانه عده ای بدون تحقیق و صرف وقت مطالبی را بیان می کنند که هیچگونه منبع علمی ندارند. اگر کتاب های پزشکی معتبر در خصوص اثرات مضر کتان در زنان را جستجو کنید در هیچکدام مضراتی برای بذر کتان پیدا نخواهید کرد.
با توجه به این موارد مانند بسیاری دیگر از غذاها در خصوص خوب و یا بد بودن تخم کتان یک پاسخ “متناقض” وجود دارد. با این حال باید قبول کرد که بسیاری از مردم بدون تحقیق گفته های نوشته شده در وبلاگ ها را قبول می کنند و بذر کتان هم از این قاعده مستثنی نیست.
تخم کتان استروژنیک است، پس آیا مصرف آن برای ما مضر است ؟
ترس از غذاهای حاوی استروژن مانند دانه های کتان برای زنان وجود دارد، که نه تنها اشتباه و ناعادلانه است بلکه استروژن موجود در بذر کتان می تواند معکوس عمل کرده و از بروز بسیاری از علائم افزایش استروژن نیز جلوگیری کند.
فقط به دلیل اینکه نباید میزان استروژن موجود در بدن بالا برود به این معنی نیست که شما باید از خوردن استروژن های گیاهی دوری کنید. شما نیاز به استروژن دارید بعنوان یک زن نیاز به داشتن سینه های سالم، تناسب اندام، دوره های منظم قائدگی، موهای درخشان و پوست لطیف و بسیاری چیزهای دیگر دارید. برای داشتن اینها شما نباید مصرف استروژن گیاهی را کلاً قطع کنید، بلکه باید آن را بصورت متعادل و منظم مصرف نمایید.
اکثر زنان مبتلا به سلولهای استروژن از میزان استروژن بیش از حد رنج می برند، به دلیل اینکه استروژن ها از بین نمی روند و بدن آنها استروژن را بدرستی دفع نمی کند. تخم های کتان می توانند متابولیسم شکستن استروژن را تسهیل نمایند و استروژن ها را از نوع مضر به استروژن نوع مفید تغییر دهند و این به سلامت زنان کمک شایانی می کند.
پیشنهاد می کنیم این مطلب را حتماً مطالعه کنید : تکثیر و نگهداری گیاه به لیمو بهمراه خواص شگفت انگیز آن
تنها چیزی که شما باید از زندگی خود خارج کنید استفاده از استروژن های مصنوعی یا xenoestrogens ها هستند که به وفور در محصولات مراغبت از پوست، عطر و تمیز کننده ها استفاده می شوند.
نکته : بعضی از زنان که تعداد آنها زیاد نیست ممکن است در برابر مصرف تخم کتان علائم و واکنش های غیر معمولی نشان دهند، در روزهای اول مصرف از تخم کتان علائم خود را کنترل نماید. در صورت بروز مشکل از خوردن آن اجتناب کنید. در صورتی که هیچگونه علائمی در شما ظاهر نشد لطفاً از بذر کتان استفاده کنید. (تاثیرات استروژن در سرطان سینه).
علل بروز این حساسیت ها و علائم در برخی از زنان در پی مصرف بذر کتان می تواند ناشی از :
- عدم هضم درست بذر کتان توسط سیستم گوارش و یا آلرژی نسبت به آن باشد، همانند سایر غذاها که برخی از افراد نمی توانند آنها را مصرف کنند.
- حساسیت دستگاه گوارش در برابر لیگناها و فیبرهای موجود در بذر کتان که ممکن است باعث ایجاد درد در ناحیه شکمی شود، در این حالت از مصرف بذر کتان خودداری کنید.
- باکتری های مفید روده، بذر کتان برای هضم نیازمند وجود یکسری باکتری های خاص در روده بزرگ است. در صورتی که بدن شما فاقد این باکتری ها باشد و یا به میزان کافی در روده موجود نباشند، در نتیجه لیگناهای موجود در بذر کتان نمی توانند به آنترولاکتون تبدیل شوند که فرم زيستی فعاليت فيتواستروژن است. این ممکن است برای شما ایجاد ناراحتی نماید.
بطور خلاصه، تخم کتان یک ترکیب سازگار استروژنی است که می تواند بعنوان تقویت کننده استروژن و یا ضداستروژن بر اساس آنچه بدن نیاز دارد عمل کند.
مزایای شگفت انگیز درمانی بذر کتان
تحقیقات گسترده ای برای حمایت از این ادعا وجود دارد، که استفاده از تخم کتان بسیار سودمند است و می تواند زندگی را تغییر دهد. در اینجا به دلایل استفاده و توصیه های درمانی بذر کتان برای زنان مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی یا PMS خواهیم پرداخت.
#1 بذر کتان و کمک به تنظیم استروژن
علائم سطح بالای استروژن عبارتند از :
- دوره های پریودی نامنظم
- خونریزی شدید
- PMS شدید ( نفخ، بد خلقی، درد، سردرد)
- توده های سینه
- سینه های شل و دردناک
- کم کاری تیروئید
- ریزش مو و شکنندگی آنها
- افزایش وزن و چاقی در اطراف ران ها
- محبوس شدن آب در بدن (آب آوردن بدن)
- سلولیت
دلایل بروز علائم بالا و تجربه آنها وجود استروژن زیاد نیست، بلکه عدم دفع و تجزیه استروژن های نوع مضر در بدن است.
اگر شما کمی به مباحث بیوشیمی علاقمند هستید می دانید که استروژن های مشکل ساز عبارتند از :
- هورمون استرادیول یا E2 در مقایسه با هورمون های E1 استرون و E3 استریول یک استروژن تهاجمی محسوب می شود.
- استروژن در شکست به 2 ، 4 و 16 هیدروکسی استرون 2 تقسیم می شود، که در آن 4 و 16 از هیدروکسی استرون های متخاصم محسوب می شوند، که نشانه ها و علائم استروژن مشکل دار می باشند.
خبر خوب اینکه اثبات شده است تخم کتان متابولیسم دفع و شکست استروژن های مضر را تسهیل و میزان استروژن داخل بدن را کنترل می کند.
پیشنهاد می کنیم این مطلب را حتماً مطالعه کنید : خار مریم و فواید دارویی و درمانی آن
#2 بذر کتان و کمک به یائسگی و درمان آن
مزایا تخم کتان برای زنان یائسه :
- کاهش گر گرفتگی و خشکی واژن
- بهبود کلسترول خون
- افزایش شاخص های ضد التهابی امگا 3 و کاهش کلسترول LDL
#3 بذر کتان و کاهش خطر ابتلا به سرطان و رشد سرطان های استروژنی
سرطان های استروژنیک شامل : سرطان سینه، رحم، تخمدان، تیروئید و ریه در افراد غیر سیگاری هستند. استروژن تخم کتان به دلیل خاصیت آدپتوژنیک می تواند به استروژن ها متصل شود و رشد سلول های سرطانی را متوقف کند.
#4 تخم کتان منبع فوق العاده غنی از فیبر های نامحلول و محلول است.
فیبر نامحلول در آب حل نمی شود و به سرعت از طریق سیستم گوارش دفع می شود، یبوست مزمن یکی از مشکلات زنانی است که سیستم هورمونی آنها دچار اختلال می باشد. فیبر موجود در بذر کتان می تواند برای رفع یبوست بسیار مفید باشد. فیبر نامحلول همچنین متابولیسم شکر را کاهش می دهد، و به تعادل قند خون که یکی از ستون های تعادل هورمونی است کمک می کند.
فیبر محلول در زمان ترکیب با آب یک ژل ایجاد می کند، این ژل می تواند تاثیر بسیار زیادی روی هضم مواد غذایی و جذب مواد غذایی داشته باشد.
#5 بذر کتان و عامل ضد التهابی
بذرهای کتان دارای سطح بالای امگا3 هستند که مصرف آنها می تواند از التهاب جلوگیری کند.
یکی از نگرانی های زنان یائسه سلامت قلب و عروق است. مطالعات انجام شده نشان می دهند که تخم کتان می تواند در کاهش عوارض قلبی و عروقی زنان یائسه تاثیر مطلوبی داشته باشد.
مصرف بذر کتان برای مردان
در این خصوص تحقیقات کمی انجام شده که نشان می دهد مردان به اندازه زنان از بذر کتان استفاده نمی کنند. یک مطالعه نشان می دهد خطر ابتلا به سرطان پروستات و ناباروری با مصرف بذر کتان در مردان کاهش می یابد.
سایر مصارف دارویی تخم کتان
دمکرده دانه های کتان برای رفع ناراحتی و التهابات کلیه و مثانه استفاده میشوند. همچنین جوشانده غلیظ بذر کتان بعنوان محلول برای استعمال خارجی موجب بهبود زخمها و جلوگیری از عفونت میشود.
کوبیده شده این بذرها و مصرف یک قاشق مرباخوری از آن روزانه به مدت کوتاه موجب از بین رفتن جوشهای صورت میشود…دقت کنید این گیاه نباید بیشتر از دو هفته مداوم استفاده گردد. چون باعث ضعف تخمدان و ناباروری میشود. مصرف بذر کتان باید بصورت متعادل و منظم باشد.
بذرهای این گیاه حاوی امگا۳. امگا۶ و امگا۹ و ویتامین دی. ویتامین B. پتاسیم. منیزیم. فیبر. پروتئین و زینک .یک مولتی ویتامین که برای قلب.کبد .استخوان و تقویت عمومی بدن بسیار مفید است.
هنگام رژیم لاغری و کاهش وزن از پودر تخم کتان هم استفاده کنید.
- کوچک کردن شکم
- رفع یبوست
- تقویت و بهبود معده
- کمک به تناسب اندام
تخم کتان در افرادی که دچار بیماریهایی مانند:
- اندومتریوز
- تخمدان پلیکیستیک
- فیبرویید
میباشند توصیه نمی شود.
دمنوش بذر کتان برای درمان کیست
یک قاشق مرباخوری از تخم کتان قهوهایرنگ را دم کرده و همراه با عسل میل کنید. این دمنوش درکوچک شدن کیست ها موثر است.
درمان خارش پوست برای پوسته پوسته شدن بدن و خارش آن لعاب تخم کتان را با لعاب تخم ختمی مخلوط کرده و بصورت موضعی مصرف نمایید.
خواص دارویی روغن حاصل از بذر کتان:
روغن تخم کتان علاوه بر داشتن امگا۳ دارای ویتامین E نیز میباشد. و حتی اگر به مقدار بیش از احتیاج (یک قاشق چایخوری در روز) مصرف شود عوارض جانبی نخواهد داشت.
خاصیت دیگر روغن بذر کتان اثر ضد تورم آن میباشد. میگرنهای دردناک را شفا داده و عادات ماهانه دردناک را از بین میبرد.
روغن بذر کتان پشتیبان عالی برای تقویت کبد است.
روغن دانه های کتان با خواص بینظیری چون درمان اکنه. سوختگی، اگزما، برای پوست بسیار عالی است. مصرف خوراکی این روغن کلسترول را پایین آورده و خطر بیماری قلبی را کاهش میدهد. این روغن برای افراد با فشارخون بالا بسیار مفید است. و برای جلوگیری از واکنش التهابی سرخرگها نیز کاربرد دارد.
برای درمان ریزش مو روغن بذر کتان را روی پوست سر و ریشه موها ماساژ بدهید و بعد از یکساعت بشویید. مطالعات جدید نشان داده است. که روغن تخم کتان حتی میتواند مصونیت بدن را در مقابل بیماریها بالا ببرد. استفاده از این روغن از سرطان جلوگیری میکند.
از شما همراهان همیشگی مجله آنلاین پروماگ سپاسگزاریم که تا انتهای مقاله خواص تخم کتان با ما همراه بودید. پیشنهاد می کنیم مقالات 16 خوراکی مهم برای خانم ها و 9 غذای چرب ولی سالم که در آنها بذر کتان نیز وجود دارد را مطالعه فرمایید.